Gana’dan 150 yıl sonra sergilenecek eserler ülkeye gönderilecek.

British Museum ve Victoria and Albert Museum’un (V&A) ünlü müzelerinden Londra’da, Gana’nın Manhyia Sarayı Müzesi ile, eserlerin 150 yıl sonra Gana’ya geri döneceğine dair ortak bir açıklama yapıldı. Bugün Gana sınırları içinde bulunan Asante Krallığı’na ait eserler, geçen yıl İngiltere Kralı 3. Charles’ın taç giyme törenine katılan Kral 2. Otumfuo Osei Tutu tarafından istendi. Gana’nın Kumasi kentindeki Manhyia Sarayı Müzesi’nin kurucusu Afrikalı tarihçi Ivor Agyeman-Duah ve İngiliz tarihçi Malcolm McLeod’un yaptığı görüşmeler sonucunda, İngiltere’nin iki müzesinin, Kral 2. Otumfuo Osei Tutu’nun tahta çıkışının 25. yılında, eserleri Gana’ya geri gönderme kararı aldığı belirtildi.

Açıklamada, 2024’ün aynı zamanda Anglo-Asante savaşının 150. yılı, Kral 1. Prempeh’in sürgünden dönüşünün ise 100. yılı olduğu hatırlatılarak şunlar kaydedildi:

“Bu eserler, Asante halkı için kültürel, tarihi ve manevi açıdan büyük öneme sahip. Ayrıca Batı Afrika’daki İngiliz sömürge tarihiyle de silinmez bir şekilde bağlantılılar. Birçoğu 19. yüzyıldaki Anglo-Asante savaşları sırasında Kumasi’den yağmalandı. Bazıları o dönemde Asante Kralı’ndan zorla alınan İngiliz tazminat ödemesinin bir kısmını oluştururken diğerleri müzayedede satıldı ve daha sonra British Museum ve V&A dahil olmak üzere dünya çapındaki müzeler ve özel koleksiyoncular arasında dağıtıldı.”

Açıklamada, V&A’nın toplam 17 eserini Gana’ya göndereceği ve bunlardan 13’ünün yağmalanarak İngilizlerin eline geçtiği, 1874’te de müze tarafından bir müzayededen satın alındığı ifade edildi. British Museum’un da Gana’ya 15 eser göndereceği belirtilerek buradan gidecek eserler arasında Asante Krallığı’nca İngiliz diplomat Thomas Bowdich’e hediye edilen objeler ile Manhyia Sarayı’ndan yağmalanan eserlerin de bulunduğu bilgisi paylaşıldı.

ÇALINMA HABERLERİ ÜZERİNE ÜLKELER ESERLERİNİ GERİ İSTEMİŞTİ

Özellikle British Museum’da eserleri sergilenen ülkeler, geçen yıl bu müzenin depolarından 2 bine yakın parçanın kaybolması, çalınması ve zarar görmesi haberlerinin ardından eserlerini geri istemişti.

Bu ülkeler arasında Gana ve Türkiye de bulunurken Yunanistan ise yıllardır talep ettiği Elgin mermerlerini geri almak için çeşitli girişimlerde bulunmuştu.

Son olarak Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, İngiltere ziyareti kapsamında Başbakan Rishi Sunak’la görüşmesinde, Elgin mermerleri konusunu açacağını söylemişti.

Sunak, bu açıklamalar üzerine Miçotakis’le görüşmesini iptal etmişti.

İngiltere, müzelerinde bulunan başka ülkelere ait eserleri; koruduğunu, geçmişte resmi yollarla ülkeye getirdiğini ve söz konusu ülkelerin tanıtımına katkı sunduğu gerekçeleriyle iade etmiyor.